Violette Szabo

Violette Reine Elizabeth Szabo, urodzona 26 czerwca 1921 r. w Levallois-Perret we Francji, była odważnym brytyjskim szpiegiem i bojowniczką ruchu oporu podczas II wojny światowej. Jako córka Francuzki i Brytyjczyka, dorastała dwujęzycznie, co później okazało się kluczowe w jej wojennej służbie. Szabo spędziła wczesne lata swojego życia we Francji, a następnie wraz z rodziną przeniosła się do Anglii.

W 1940 roku poślubiła Étienne'a Szabo, oficera francuskiej Legii Cudzoziemskiej. Para miała córkę Tanię, urodzoną w 1942 roku, na krótko przed tym, jak Étienne zginął w akcji podczas kampanii w Afryce Północnej. Pogrążona w żałobie po stracie męża, Violette szukała sposobu, by włączyć się w działania wojenne. Jej biegła znajomość języka francuskiego i determinacja doprowadziły ją do dołączenia do Special Operations Executive (SOE), organizacji, której zadaniem było wspieranie ruchów oporu w okupowanej przez nazistów Europie.

Przeszkolona w zakresie szpiegostwa, sabotażu i umiejętności przetrwania, Szabo stała się jedną z najodważniejszych agentek SOE. Uczęszczała do szkoły SOE Finishing School w Beaulieu w hrabstwie Hampshire. Jej pierwsza misja w okupowanej Francji miała miejsce w kwietniu 1944 roku, gdzie pracowała nad odbudową zagrożonej sieci ruchu oporu. Po udanym powrocie do Anglii zgłosiła się na ochotnika do drugiej misji w czerwcu 1944 r., po lądowaniu w D-Day.

Podczas drugiej misji zespół Szabo wpadł w zasadzkę sił niemieckich w pobliżu Limoges. Po zaciętej strzelaninie agentka została schwytana i była przesłuchiwana przez gestapo. Pomimo brutalnego traktowania odmówiła ujawnienia informacji o swoich towarzyszach lub wykonywanej misji. Szabo została ostatecznie deportowana do obozu koncentracyjnego Ravensbrück w Niemczech, gdzie przebywając w nieludzkich warunkach, była zmuszana do pracy. W dniu 5 lutego 1945 r. została stracona w obozie, zaledwie kilka miesięcy przed zakończeniem wojny.

Violette Szabo została pośmiertnie odznaczona Krzyżem Jerzego, jednym z najwyższych brytyjskich odznaczeń cywilnych za bohaterstwo, a także francuskim Croix de Guerre. Jest honorowo upamiętniona na pomniku Commonwealth War Grave Commission Brookwood 1939-1945 Memorial w Surrey. Jej nazwisko jest jednym z 3 327 nazwisk osób, które są tam wymienione i nie mają swojego grobu.