Op 29 september 1944 trok de Britse 49steWest Riding Infanteriedivisie op naar Merksplas-Kolonie. Die plaats stond op de militaire kaarten aangeduid als Dépôt de mendicité. De Polar Bears, zo genoemd omdat ze een deel van de oorlog in IJsland hadden verbleven, verbasterde die Franse naam tot Monday city. Ze dachten dat het om een soort ziekenhuis ging.
Monday city was zwaar versterkt. Tientallen Duitse soldaten verschanste zich achter de wal en de gracht die de Kolonie omringen. Toch besloten de Britten om geen artillerie te gebruiken. Ze wilde de ‘patiënten’ van de kolonie sparen.
Een korporaal besliste de strijd
Het offensief van de Polar Bears liep al snel vast op de stugge Duitse verdediging. Maar met een gewaagde actie zorgde korporaal John Harper voor een doorbraak. Onder moordend vuur leidde hij een groepje soldaten naar de ringwal. De bres die hij sloeg, maakte een verdere opmars mogelijk.
Toch duurde de slag nog uren. Er speelde zich gruwelijke taferelen af. Een Duits soldaat schoot een Brit in de rug. Zijn kameraden namen wraak door de Duitser dood te slaan met hun geweerkolven. Pas wanneer geallieerde tanks opdoken, was de strijd gestreden. In de late namiddag was de Kolonie veroverd.
De Britten en de Duitsers telde tientallen doden. Onder hen is ook John Harper. Voor zijn actie kreeg hij postuum het Victoria Cross, de belangrijkste Britse militaire medaille. In 2004 kreeg hij ook een monument op de Kolonie.
Tourist information